Sektor pozabankowy

W  2018 roku na krajowy rynek funduszy inwestycyjnych wpływały m.in. dekoniunktura na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, spadek rentowności polskich obligacji skarbowych, niskie oprocentowanie lokat bankowych. Decyzje inwestorów na rynku funduszy inwestycyjnych kształtował wzrost awersji do ryzyka, determinowany trendem spadkowym średnich rocznych stóp zwrotu w głównych segmentach rynku, który utrzymywał się od początku 2018 roku. Negatywny wpływ na postrzeganie rynku funduszy inwestycyjnych przez inwestorów mogły mieć również kontrowersje związane z działalnością niektórych towarzystw funduszy inwestycyjnych (TFI).

W 2018 roku aktywa netto ogółem TFI zmniejszyły się o -22,8 mld PLN (-8,1%) do 256,8 mld PLN, co było determinowane przede wszystkim przez spadek aktywów funduszy inwestycyjnych podmiotów instytucjonalnych o -17,7 mld PLN (-14,3%); aktywa funduszy inwestycyjnych osób fizycznych zmniejszyły się o -5,1 mld PLN (-3,2%). Napływ netto środków osób fizycznych wyhamował do 0,6 mld PLN, z 17,1 mld PLN w 2017 roku.

W 2018 roku aktywa Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) pozostawały w trendzie spadkowym i zmniejszyły się o -12,4% (-22,2 mld PLN) do 157,3 mld PLN. Równocześnie był kontynuowany spadek liczby uczestników OFE (-201 tys. do 15,9 mln).

Rynek OFE pozostawał pod wpływem: poprawy sytuacji na rynku pracy, słabnącej koniunktury na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, a także niepewności co do przyszłych warunków funkcjonowania.

W strukturze aktywów OFE nadal dominowały akcje (stabilny udział około 85%).

W 2018 roku rynek leasingu kontynuował dynamiczny wzrost. Branża leasingowa sfinansowała aktywa o wartości 82,4 mld PLN (+21,5% r/r).  Największy pozytywny wpływ na rozwój rynku  miał segment pojazdów lekkich (samochodów osobowych i ciężarowych do 3,5 tony). Wartość leasingu  w tym segmencie wzrosła do 39,9 mld PLN (+30,7% r/r), co stanowiło ponad 48% łącznego finansowania udzielonego przez firmy leasingowe. Na dynamiczny wzrost leasingu pojazdów lekkich wpłynęły zmiany podatkowe, od 1 stycznia 2019 roku.

Dwucyfrowy wzrost (+17,1% r/r) odnotował także leasing maszyn i urządzeń, przy łącznej wartości nowych kontraktów 20,6 mld PLN, co nastąpiło w warunkach dobrej koniunktury w branży budowlanej. Wzrosło również finansowanie środków transportu ciężkiego (+11,4% r/r przy wartości wyleasingowanych aktywów 19,5 mld PLN).

W okresie 3 kwartałów 2018 roku zakłady ubezpieczeń wypracowały zysk netto w wysokości 5,7 mld PLN (+17,3% r/r), co było wynikiem wzrostu r/r w segmencie pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych (+24,6% do 3,8 mld PLN) i wzrostu zysku netto w segmencie ubezpieczeń na życie (+5,6% do 2,0 mld PLN).

Na wynik finansowy zakładów ubezpieczeń ogółem oddziaływał m.in. wzrost r/r składki przypisanej brutto[1] do 46,3 mld PLN (+0,3%), przy jednoczesnym wzroście odszkodowań do 30,4 mld PLN (+6,4%). Koszty działalności ubezpieczeniowej były o +3,8% wyższe r/r (do 10,4 mld PLN).

W segmencie ubezpieczeń na życie składka przypisana brutto* spadła o -11,5% r/r (do 16,3 mld PLN), przy wzroście odszkodowań o 4,3% r/r (do 15,8 mld PLN). Koszty działalności ubezpieczeniowej w segmencie ubezpieczeń na życie spadły o -3,5% do 3,8 mld PLN.

Segment pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych odnotował wzrost r/r składki przypisanej brutto o +7,3% (do 29,9 mld PLN), przy wzroście odszkodowań o 8,8% (do 14,6 mld PLN). Koszty działalności ubezpieczeniowej w segmencie pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych wzrosły o +8,6% (do 6,6 mld PLN).

Suma bilansowa zakładów ubezpieczeń spadła w okresie 3 kwartałów 2018 roku do 195,8 mld PLN (-0,9%), co było efektem spadku r/r aktywów w segmencie ubezpieczeń na życie (-6,9%), przy wzroście w segmencie pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych (+6,1%).

W 2018 roku utrzymywał się wysoki popyt na usługi faktoringowe. Obroty firm zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów, kolejny rok z rzędu, wzrosły w dwucyfrowym tempie (ok. 26,7% r/r wobec ok. 17% r/r w 2017 roku) i osiągnęły poziom 242,8 mld PLN.

Z usług firm faktoringowych skorzystało prawie 17 tys. podmiotów gospodarczych.

Największym popytem ze strony przedsiębiorców cieszył się faktoring pełny, którego udział w obrotach firm faktoringowych wyniósł ok. 51%.

Udział drugiego największego segmentu rynku, tj. faktoringu niepełnego wyniósł 33%. Z usług faktoringowych nadal najczęściej korzystały przedsiębiorstwa produkcyjne i dystrybucyjne.

*Składka przypisana brutto – składka pozyskana przez zakład ubezpieczeń w okresie sprawozdawczym (włącznie z częścią składki przekazaną reasekuratorom w zamian za ochronę reasekuracyjną). W przypadku ubezpieczeń na życie składka przypisana brutto obejmuje wszystkie kwoty składek należnych w okresie sprawozdawczym. W przypadku ubezpieczeń majątkowych składka przypisana brutto obejmuje kwoty należne za cały okres odpowiedzialności z tytułu umów zawartych w okresie sprawozdawczym.