66. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej
2018
Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej
Ryzyko stopy procentowej to ryzyko poniesienia straty na pozycjach bilansowych i pozabilansowych Grupy Kapitałowej wrażliwych na zmiany stóp procentowych, w wyniku zmian stóp procentowych na rynku.
Ograniczanie ewentualnych strat z tytułu zmian rynkowych stóp procentowych do akceptowalnego poziomu poprzez odpowiednie kształtowanie struktury pozycji bilansowych i pozabilansowych.
W Grupie Kapitałowej wykorzystywane są takie miary ryzyka stopy procentowej jak: wrażliwość dochodu odsetkowego, wrażliwość wartości ekonomicznej, wartość zagrożona (var), testy warunków skrajnych i luki przeszacowań.
Kontrola ryzyka stopy procentowej obejmuje ustalanie dostosowanych do skali i złożoności działalności Grupy Kapitałowej limitów i wartości progowych dotyczących ryzyka stopy procentowej, w szczególności strategicznego limitu tolerancji na ryzyko stopy procentowej.
W Grupie Kapitałowej regularnie monitoruje się:
- poziom miar ryzyka stopy procentowej,
- stopień wykorzystania strategicznego limitu tolerancji na ryzyko stopy procentowej,
- stopień wykorzystania wewnętrznych limitów i wartości progowych na ryzyko stopy procentowej.
Raporty dotyczące ryzyka stopy procentowej opracowywane są w trybie dziennym, tygodniowym, miesięcznym oraz kwartalnym.
Głównymi narzędziami zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Grupie Kapitałowej są: procedury dotyczące zarządzania ryzykiem stopy procentowej, limity i wartości progowe na ryzyko stopy procentowej.
W Grupie Kapitałowej zostały ustanowione limity i wartości progowe na ryzyko stopy procentowej m.in. Na: wrażliwość dochodu odsetkowego, wrażliwość wartości ekonomicznej oraz straty.
Informacje finansowe
Luka przeszacowań
Luka przeszacowań prezentuje różnicę między wartością bieżącą pozycji aktywnych oraz pasywnych narażonych na ryzyko stopy procentowej, które podlegają przeszacowaniu w danym przedziale czasowym, przy czym pozycje te ujmowane są w dacie transakcji.
| Luka przeszacowań | 0-1 miesiąc |
1-3 miesiące |
3-6 miesięcy |
6-12 miesięcy |
1-2 lata | 2-5 lat | >5 lat | Razem |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| PLN (mln PLN) | 31.12.2018 | |||||||
| Grupa Kapitałowa – Luka okresowa | 35 437 | 34 318 | (7 192) | (5 271) | (2 920) | (27 607) | 4 954 | 31 719 |
| Grupa Kapitałowa – Luka skumulowana | 35 437 | 69 755 | 62 563 | 57 292 | 54 372 | 26 765 | 31 719 | – |
| PLN (mln PLN) | 31.12.2017 | |||||||
| Grupa Kapitałowa – Luka okresowa | 53 418 | 37 380 | (12 316) | (14 757) | (14 560) | (27 570) | 4 247 | 25 842 |
| Grupa Kapitałowa – Luka skumulowana | 53 418 | 90 798 | 78 482 | 63 725 | 49 165 | 21 595 | 25 842 | – |
| Luka przeszacowań | 0-1 miesiąc |
1-3 miesiące |
3-6 miesięcy |
6-12 miesięcy |
1-2 lata | 2-5 lat | >5 lat | Razem |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| USD (mln USD) | 31.12.2018 | |||||||
| Grupa Kapitałowa – Luka okresowa | 1 158 | (780) | (168) | (235) | (104) | (98) | 1 | (226) |
| Grupa Kapitałowa – Luka skumulowana | 1 158 | 378 | 210 | (25) | (129) | (227) | (226) | – |
| USD (mln USD) | 31.12.2017 | |||||||
| Grupa Kapitałowa – Luka okresowa | 841 | (347) | (445) | (84) | 12 | (109) | 1 | (131) |
| Grupa Kapitałowa – Luka skumulowana | 841 | 494 | 49 | (35) | (23) | (132) | (131) | – |
| Luka przeszacowań | 0-1 miesiąc |
1-3 miesiące |
3-6 miesięcy |
6-12 miesięcy |
1-2 lata | 2-5 lat | >5 lat | Razem |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| EUR (mln EUR) | 31.12.2018 | |||||||
| Grupa Kapitałowa – Luka okresowa | 2 181 | (1 664) | (86) | (251) | (228) | (70) | (17) | (135) |
| Grupa Kapitałowa – Luka skumulowana | 2 181 | 517 | 431 | 180 | (48) | (118) | (135) | – |
| EUR (mln EUR) | 31.12.2017 | |||||||
| Grupa Kapitałowa – Luka okresowa | 3 866 | (1 794) | (803) | (548) | (888) | 141 | 18 | (8) |
| Grupa Kapitałowa – Luka skumulowana | 3 866 | 2 072 | 1 269 | 721 | (167) | (26) | (8) | – |
| Luka przeszacowań | 0-1 miesiąc |
1-3 miesiące |
3-6 miesięcy |
6-12 miesięcy |
1-2 lata | 2-5 lat | >5 lat | Razem |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| CHF (mln CHF) | 31.12.2018 | |||||||
| Grupa Kapitałowa – Luka okresowa | (730) | 1 092 | 78 | (15) | (3) | (124) | – | 298 |
| Grupa Kapitałowa – Luka skumulowana | (730) | 362 | 440 | 425 | 422 | 298 | 298 | – |
| CHF (mln CHF) | 31.12.2017 | |||||||
| Grupa Kapitałowa – Luka okresowa | 289 | 866 | 75 | (83) | (216) | (2) | (590) | 339 |
| Grupa Kapitałowa – Luka skumulowana | 289 | 1 155 | 1 230 | 1 147 | 931 | 929 | 339 | – |
Na koniec 2018 roku i 2017 roku Grupa Kapitałowa posiadała złotową skumulowaną lukę dodatnią w PLN we wszystkich horyzontach czasowych.
Wykaz papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz NBP według terminu zmiany stopy procentowej na 31 grudnia 2018 roku oraz 31 grudnia 2017 roku przedstawia poniższa tabela.
| Luka przeszacowań | do 1 roku | 1-5 lat | > 5 lat | Razem |
|---|---|---|---|---|
| (mln PLN) | ||||
| 31.12.2018 | 26 076 | 15 320 | 4 185 | 45 581 |
| 31.12.2017 | 25 574 | 10 831 | 4 206 | 40 611 |
Miary wrażliwości
Ekspozycja Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA na ryzyko stopy procentowej kształtowała sią na 31 grudnia 2018 roku i 31 grudnia 2017 roku w ramach przyjętych limitów. Grupa Kapitałowa była głównie narażona na ryzyko złotowej stopy procentowej. Spośród wszystkich stosowanych przez Grupę Kapitałową testów warunków skrajnych, które polegają na równoległym przesunięciu krzywych stóp procentowych, najbardziej niekorzystnym dla Grupy Kapitałowej był scenariusz równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych w PLN.
Ryzyko stopy procentowej generowane przez spółki Grupy Kapitałowej nie wpływało w istotny sposób na ryzyko stopy procentowej całej Grupy Kapitałowej i tym samym nie zmieniało istotnie jej profilu ryzyka.
VaR Banku oraz analizę stress-testową narażenia Grupy Kapitałowej na ryzyko stopy procentowej przedstawia poniższa tabela:
| NAZWA MIARY WRAŻLIWOŚCI | 31.12.2018 | 31.12.2017 |
|---|---|---|
| VaR 10 – dniowy przy poziomie ufności 99% (mln PLN)1 | 241 | 301 |
| Równoległe przesunięcie krzywych stóp procentowych o 200 pb. (mln PLN) (test warunków skrajnych)2 | 1 611 | 2 150 |
1 Biorąc pod uwagę charakter prowadzonej działalności pozostałych Spółek Grupy Kapitałowej generujących istotne ryzyko stopy procentowej oraz specyfikę rynku, na którym działają, Grupa Kapitałowa nie wyznacza skonsolidowanej miary wrażliwości VaR. Spółki te wykorzystują własne miary ryzyka do zarządzania ryzykiem stopy procentowej. Miarę VaR 10-dniowy dla stopy procentowej dla głównych walut stosuje KREDOBANK SA, jej wartość na 31 grudnia 2018 roku wyniosła ok. 12 milionów PLN, a na 31 grudnia 2017 roku ok. 10 milionów PLN.
2 W tabeli zaprezentowano wartość najbardziej niekorzystnego testu warunków skrajnych spośród scenariuszy: przesunięcie krzywych stóp procentowych w poszczególnych walutach o 200 p.b. w górę oraz o 200 p.b w dół.