Sytuacja finansowa Grupy

Raport roczny
2018

Podstawowe wskaźniki finansowe

Rezultatem wyników osiągniętych przez Grupę PKO Banku Polskiego SA* w 2018 roku jest ukształtowanie się głównych wskaźników efektywności finansowej na poziomach przedstawionych w poniższej tabeli.

Wskaźniki finansowe Grupy PKO Banku Polskiego SA

31.12.2018 31.12.2017 Zmiana
ROA netto (wynik finansowy netto/średni stan aktywów) 1,2% 1,1% +0,1 p.p.
ROE netto (wynik finansowy netto/średni stan kapitałów własnych) 10,0% 9,0% +1,0 p.p.
C/I (wskaźnik kosztów do dochodów) 44,2% 46,0% -1,8 p.p.
Marża odsetkowa (wynik z tyt. odsetek/średni stan aktywów oprocentowanych) 3,4% 3,3% +0,1 p.p.
Udział ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości 4,9% 5,5% -0,6 p.p.
Koszt ryzyka -0,59% -0,71% +0,12 p.p.
Łączny współczynnik kapitałowy (fundusze własne/łączny wymóg kapitałowy*12,5) 18,88% 17,37% +1,51 p.p.
Współczynnik kapitału Tier 1 17,54% 16,50% +1,04 p.p.

Skonsolidowany rachunek zysków i strat

Skonsolidowany zysk netto Grupy PKO Banku Polskiego SA uzyskany w 2018 roku wyniósł 3 741 mln PLN i był o 637 mln PLN (+20,5%) wyższy niż w analogicznym okresie 2017 roku.

W rachunku zysków i strat Grupy PKO Banku Polskiego SA za 2018 rok wynik na działalności biznesowej wyniósł 13 347 mln PLN i był o 787 mln PLN, tj. o 6,3% wyższy r/r, głównie w efekcie wzrostu wyniku z tytułu odsetek.

Rachunek zysków i strat Grupy PKO Banku Polskiego SA (w mln PLN)

2018 2017 Zmiana
(w mln PLN)
Zmiana (w %)
Wynik z tytułu odsetek 9 353 8 606 747 8,7%
Wynik z tytułu prowizji i opłat 3 013 2 969 44 1,5%
Wynik pozostały 981 985 -4 -0,4%
Przychody z tytułu dywidend 12 12 0 0,0%
Wynik z operacji finansowych 163 54 109 3x
Wynik z pozycji wymiany 489 452 37 8,2%
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto 317 467 -150 -32,1%
Wynik na działalności biznesowej 13 347 12 560 787 6,3%
Ogólne koszty administracyjne -5 905 -5 784 -121 2,1%
Podatek od niektórych instytucji finansowych -950 -932 -18 1,9%
Wynik operacyjny netto 6 492 5 844 648 11,1%
Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości -1 451 -1 617 166 -10,3%
Udział w zyskach i stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach 37 22 15 68,2%
Zysk brutto 5 078 4 249 829 19,5%
Podatek dochodowy -1 336 -1 140 -196 17,2%
Zysk netto (z uwzględnieniem udziałowców niesprawujących kontroli) 3 742 3 109 633 20,4%
Zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli 1 5 -4 -80,0%
Zysk netto 3 741 3 104 637 20,5%

Wynik odsetkowy za 2018 rok wyniósł 9 353 mln PLN, tj. o 747 mln PLN więcej niż w ubiegłym roku. Wyższy wynik odsetkowy r/r był determinowany głównie wzrostem przychodów z tytułu finansowania udzielonego Klientom, w efekcie zarówno wzrostu wolumenów, jak i marży odsetkowej.

Przychody odsetkowe (w mln PLN)
Koszty odsetkowe (w mln PLN)

Przychody odsetkowe* wyniosły 11 594 mln PLN i w porównaniu z 2017 rokiem były wyższe o 675 mln PLN, w głównej mierze w efekcie:

  • wzrostu przychodów z tytułu finansowania udzielonego Klientom o 671 mln PLN r/r – związanego ze wzrostem średniego wolumenu należności kredytowych o 8,3 mld PLN i leasingowych o 1,6 mld PLN, przy zmianie ich struktury (wzrost udziału kredytów konsumpcyjnych oraz należności leasingowych kosztem kredytów mieszkaniowych walutowych), przy niezmienionych poziomach rynkowych stóp procentowych dla PLN, CHF i EUR,
  • wyższych przychodów z tytułu pochodnych instrumentów zabezpieczających (+33 mln PLN r/r), głównie w efekcie wzrostu wolumenu i średniego oprocentowania transakcji zabezpieczających CIRS,
  • przy spadku innych przychodów o 44 mln PLN r/r, determinowanego spadkiem przychodów z tytułu oprocentowania rezerwy obowiązkowej o 61 mln PLN w związku z wprowadzeniem przez Radę Polityki Pieniężnej od początku 2018 roku nowej stopy oprocentowania tych środków (obniżenie z 1,35% do 0,50%).
Średnie oprocentowanie i marża odsetkowa (w %)

Koszty odsetkowe wyniosły 2 241 mln PLN i w porównaniu z 2017 rokiem były niższe o 72 mln PLN. Niższy poziom kosztów odsetkowych był głównie efektem obniżenia kosztów bazy depozytowej o 67 mln PLN r/r, związanego ze zmianą struktury terminowej w kierunku depozytów bieżących, których udział r/r wzrósł o 6 p.p. do poziomu ok. 62% zobowiązań wobec Klientów.

Marża odsetkowa wzrosła o ok. 0,1 p.p. r/r do poziomu 3,4% na koniec 2018 roku. Średnie oprocentowanie należności kredytowych Grupy PKO Banku Polskiego SA na koniec 2018 roku wyniosło 4,7%, a średnie oprocentowanie depozytów ogółem ukształtowało się na poziomie 0,7%, wobec odpowiednio 4,5% i 0,8% na koniec 2017 roku.

* W celu zachowania porównywalności danych przychody odsetkowe zostały skorygowane: przychody od obligacji nieskarbowych, które w sprawozdaniu finansowym są ujmowane w przychodach od dłużnych papierów wartościowych przeniesiono do przychodów od finansowania udzielonego Klientom.

Uzyskany w 2018 roku wynik z tytułu prowizji i opłat wyniósł 3 013 mln PLN i był o 44 mln PLN wyższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Poziom wyniku prowizyjnego był determinowany m.in. przez:

  • wyższy wynik z tytułu kredytów i ubezpieczeń (+51 mln PLN r/r), głównie w efekcie wzrostu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami konsumpcyjnymi i mieszkaniowymi oraz produktów leasingowych,
  • wyższy wynik z tytułu kart (+28 mln PLN r/r), w efekcie większej liczby kart oraz wyższej transakcyjności bezgotówkowej,
  • niższy wynik z tytułu funduszy inwestycyjnych, emerytalnych i działalności maklerskiej (-9 mln PLN r/r), głównie w następstwie niższego o 31 mln PLN r/r wyniku z działalności maklerskiej, przy wyższym o 22 mln PLN r/r wyniku z funduszy inwestycyjnych i emerytalnych,
  • niższy wynik z tytułu obsługi rachunków bankowych i pozostały (-26 mln PLN r/r), m.in. związany ze zmianą struktury rachunków Klientów, którzy decydują się na rachunki o niższych opłatach za prowadzenie konta.
Wyniki z tytułu prowizji i opłat (w mln PLN)

Uzyskany w 2018 roku wynik pozostały wyniósł 981 mln PLN i był o 4 mln PLN niższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego.

Odnotowano spadek pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych netto w ujęciu rocznym, który był spowodowany:

  • ujęciem w czerwcu 2018 roku rezerwy w wysokości 62,5 mln PLN, w związku z wydaniem decyzji zobowiązującej w postępowaniu przed Prezesem Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów*,
  • rozpoznaniem dodatkowych przychodów w 2017 roku w wysokości 111 mln PLN z tytułu zakończenia realizacji projektu deweloperskiego i rozpoczęciem przekazywania lokali Klientom w jednej ze spółek Grupy Kapitałowej Banku.
Wynik pozostały (w mln PLN)

W porównaniu do wyniku zrealizowanego w 2017 roku wzrósł wynik z operacji finansowych (+109 mln PLN r/r), głównie ze sprzedaży papierów wartościowych (ujmowany w pozycji zyski lub straty z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat).

*Informacja o utworzeniu rezerwy została opublikowana 27 czerwca 2018 roku w raporcie bieżącym nr 24/2018. 27 sierpnia 2018 roku Prezes UOKiK wydał decyzję zobowiązującą. Decyzja stała się prawomocna 4 października 2018 roku.

W 2018 roku ogólne koszty administracyjne wyniosły 5 905 mln PLN i były wyższe o 2,1% r/r. Ich poziom był determinowany w głównej mierze przez:

  • wzrost o 49 mln PLN, tj. o 1,7% kosztów świadczeń pracowniczych,
  • wzrost o 87 mln PLN, tj. o 6,3% kosztów rzeczowych, głównie w związku z wyższymi wydatkami na:
    • marketing (o 73 mln PLN – w tym przede wszystkim na działalność wizerunkową Banku o 25 mln PLN i promocję produktów bankowych o 17 mln PLN),
    • usługi pocztowe (o 19 mln PLN – głównie w związku z wysyłką do Klientów informacji o zmianach produktowych w następstwie ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych PSD2, wysyłki taryfy prowizji i opłat oraz dyrektywy PAD (Payment Accounts Directive)),
  • wzrost o 26 mln PLN, tj. 6,5% składek i wpłat na Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) – koszty BFG wyniosły 427 mln PLN, z czego 167 mln PLN stanowiła składka na przymusową restrukturyzację banków. W analogicznym okresie roku poprzedniego koszty BFG ukształtowały się na poziomie 401 mln PLN, z czego 209 mln PLN wyniosła składka na przymusową restrukturyzację,
  • spadek o 18 mln PLN, tj. o 10,0% kosztów podatków i opłat, głównie niższych o 25 mln PLN kosztów podatku u źródła od emisji obligacji zagranicznych oraz w wyniku wyższych o 8 mln PLN kosztów KNF,
  • spadek o 23 mln PLN, tj. o 2,7% amortyzacji, w tym głównie amortyzacji wartości niematerialnych w Banku (całkowite umorzenie licencji oprogramowania), przy wzroście amortyzacji w PKO Leasing SA z powodu wyższego wolumenu leasingu operacyjnego.

Efektywność działania Grupy PKO Banku Polskiego SA mierzona wskaźnikiem C/I w ujęciu rocznym ukształtowała się na poziomie 44,2% i poprawiła się o 1,8 p.p. r/r, za sprawą lepszego wyniku na działalności biznesowej (+6,3% r/r), przy wzroście kosztów administracyjnych (+2,1% r/r).

Ogólne koszty administracyjne (w mln PLN)

* obejmuje składki i wpłaty na BFG, opłaty na rzecz KNF, podatki i opłaty

Składowe wskaźnika C/I (urocznione)

Wynik z tytułu odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości i rezerw odzwierciedla konserwatywne podejście Grupy Kapitałowej Banku w zakresie rozpoznawania i wyceny ryzyka kredytowego. W 2018 roku wynik wyniósł 1 451 mln PLN. Poprawa wyniku (+166 mln PLN r/r) nastąpiła głównie w efekcie korzystniejszego wyniku z odpisów z tytułu zaangażowania w portfel należności gospodarczych, w związku z dobrą sytuacją gospodarczą.

Wynik z tytułu odpisów i utraty wartości (w mln PLN)

Wskaźnik udziału ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości na koniec 2018 roku wyniósł 4,9% (spadek o 0,6 p.p. w stosunku do 2017 roku).

Koszt ryzyka na koniec 2018 roku wyniósł 0,59%, co oznacza poprawę o 0,12 p.p. w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego.

Poprawa wskaźników ryzyka, przy wzroście finansowania udzielonego Klientom brutto o ok. 7% r/r, jest efektem kontynuowania dotychczasowej, konserwatywnej polityki zarządzania ryzykiem kredytowym Grupy Kapitałowej Banku oraz ścisłego monitoringu portfela należności.

Koszt ryzyka Grupy Kapitałowej Banku
Wskaźniki jakości portfela kredytowego Grupy Kapitałowej Banku

Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

Główne pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej

Suma bilansowa Grupy PKO Banku Polskiego SA na koniec 2018 roku osiągnęła rekordowy poziom ponad 324 mld PLN i wzrosła od początku roku o około 27 mld PLN. Tym samym Grupa PKO Banku Polskiego SA umocniła pozycję największej instytucji w polskim sektorze bankowym.

Po stronie aktywów Grupa Kapitałowa Banku odnotowała wzrost finansowania udzielonego Klientom oraz środków na rachunku w NBP i portfela papierów wartościowych. W zakresie źródeł finansowania od początku roku nastąpił wzrost najbardziej stabilnych zobowiązań, tj. depozytów klientowskich oraz emisji papierów wartościowych, przy niższym poziomie zobowiązań wobec banków w efekcie całkowitej spłaty finansowania od Nordea AB w I kwartale 2018 roku.

Struktura aktywów (w mld PLN)
Struktura pasywów (w mld PLN)

Na koniec 2018 roku wartość finansowania udzielonego Klientom w Grupie Kapitałowej Banku przekroczyła 230,4 mld PLN i wzrosła o ponad 16 mld PLN r/r.

W strukturze rodzajowej finansowania udzielonego netto główną pozycję stanowiły kredyty mieszkaniowe oraz należności gospodarcze, z udziałami na koniec 2018 roku odpowiednio 48,9% i 39,6%.

W 2018 roku odnotowano dalszy wzrost najbardziej dochodowych kredytów konsumpcyjnych o 1,9 mld PLN oraz finansowania udzielonego dla Klientów gospodarczych o 7,6 mld PLN. Kredyty mieszkaniowe Banku wzrosły o 6,6 mld PLN r/r.

W strukturze terminowej kredytów i pożyczek udzielonych Klientom dominującą rolę odgrywają kredyty długoterminowe, na co wpływ ma przed wszystkim wysoki udział kredytów mieszkaniowych.

Struktura rodzajowa finansowania udzielonego klientom netto (w mld PLN)

*łącznie z należnościami leasingowymi oraz obligacjami nieskarbowymi 

Zobowiązania wobec Klientów są podstawowym źródłem finansowania aktywów Grupy Kapitałowej Banku. Ich poziom na koniec 2018 roku wyniósł 242,8 mld PLN, co oznacza wzrost o 21,9 mld PLN r/r. Do umocnienia bazy depozytowej przyczynił się głównie wzrost depozytów ludności (+13,7 mld PLN r/r) oraz depozytów jednostek budżetowych (+5,1 mld PLN r/r).

W strukturze rodzajowej zobowiązań wobec Klientów główną pozycję tworzą zobowiązania wobec ludności (69% portfela na koniec 2018 roku). Druga pod względem wielkości kategoria zobowiązań wobec Klientów to zobowiązania wobec podmiotów gospodarczych (23% portfela na koniec 2018 roku).

Struktura rodzajowa zobowiązań wobec klientów (w mld PLN)

*łącznie z zobowiązaniami z tytułu produktów ubezpieczeniowych

Struktura terminowa zobowiązań wobec klientów (w %)

*Pozostałe zobowiązania zawierające transakcje z przyrzeczeniem odkupu, otrzymane kredyty i pożyczki oraz zobowiązania z tytułu produktów ubezpieczeniowych.

Udział depozytów bieżących w strukturze depozytów ogółem wzrósł i wyniósł 63,1% (+1,3 p.p. w stosunku do końca 2017 roku).

Grupa PKO Banku Polskiego SA jest aktywnym uczestnikiem rynku emisji dłużnych papierów wartościowych, zarówno krajowego, jak i międzynarodowego. Działania te mają na celu dywersyfikację źródeł finansowania działalności oraz dostosowanie ich do wymogów regulacyjnych.

Poziom długoterminowych źródeł finansowania na koniec 2018 roku wyniósł około 35,7 mld PLN i wzrósł od początku roku o blisko 3,7 mld PLN. Na zmianę poziomu finansowania miały wpływ:

  • kontynuacja przez PKO Bank Hipoteczny SA emisji listów zastawnych (o wartości nominalnej 0,5 mld EUR oraz 1,6 mld PLN)
  • emisja obligacji podporządkowanych przez PKO Bank Polski SA (o nominale 1 mld PLN),
  • całkowita spłata pozostałej części linii kredytowej od Nordea Bank AB oraz stopniowa amortyzacja obligacji wyemitowanych przez Grupę PKO Leasing SA w ramach programu sekurytyzacji portfela leasingowego.

Na poziom zewnętrznych źródeł finansowania miały wpływ również bieżące spłaty rat pozostałych kredytów otrzymanych od instytucji finansowych oraz efekt kursowy, związany z osłabieniem polskiego złotego.

Szczegółowe informacje o emisjach przeprowadzonych przez Grupę PKO Banku Polskiego SA oraz otrzymanych kredytach zostały opisane w notach 36, 38 i 39 Skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA za rok zakończony 31 grudnia 2018 roku.

Finansowanie zewnętrzne (w mld PLN)

* W niniejszym rozdziale ewentualne różnice w sumach, udziałach i dynamikach wynikają z zaokrągleń kwot do milionów złotych oraz zaokrągleń udziałów procentowych w strukturach do jednego miejsca dziesiętnego.

Wyniki wyszukiwania: